Ka Inpuanna - Part - 1

Chet chhiat a kal tluang!!!

Khuangchawi thla laihawl ni hial tawh mahse kum 2010 zet chu ruahtui a tam ngei mai! Pawnpui sawr ang tluk tluka sur a la chin em avangin Zoram kawng pawhin a sepui tuar rei ta a niang, khawi kipah pawh rulngan pa hnungzang ang zan maia awm chu Alkatra luan meuh pawhin a tlin ta ngang lova, kawngchhak lei hmin lutuk pawhin daltu reng a nei thei tawh lo. Khawi khua pawhtu mai pawh chu motor zahngai ber tan pawh nu ber zing tho fuh lo ang maiin a thum tawk tawk reng ta mai. Hetiang khua-ah, nia, hetiang khua ngeiah hian uih zawn ang maia Zawlkhawpui pan a ngai miau si a leh! A nih nih kan ni mai a niang chu!

Hotu nei ta chu an mi kohna lamah kal loh theih a ni ta lo. Pehhel tumin kan staff pakhat chungah ka tlaktira, mahse ka sa a nuar nge khuanu ruat reng, chawpchilh taka ka kal ngai turin kan staff chuan min hai san ta si! Awi leh! Ka va han peih lo tehreng em! Mahse a kotu an lian si a saphungah pawh kui mai inhuamin chawhma dar 10-a meeting nang hman turin vartianah chhuah zai ka rel ta nge nge a. Thim tham boruak ka zawh loh vang pawh ni lovin hrehawm min tawrhpui turin kan thawhpui pakhat ka man chawt bawk a.

Zing dar 4-ah chuan khua a la thim tha ngei mai! Mahse kei zawng neihthinglung khawnga ka sual chhuah ve vani-an rah ang maia sen tai tek mai chu ka tlawh rum vang vang a, kan chhuak ta. Beisei ang ngeiin Pukpui dai chu a lo diak kawi leh hle mai a, motor lian pui pui an lo tang khup mai bawk si. Motor lian karah kan len theihna zawngin mobile phone, torchlight chhawm ngei mai chuan kan chhun kual a, khup thleng dawn dawn chirh diak kan dai ta mai. Kha mah mah a sehsam! Engtin tin emaw chuan kan inhai chhuak hram a, motor berh bawk a chuangate berh bawk, a vawikhatna chu.

Harsatna lian tham tawk lo chuan zing dar 9:30 ah tal Aizawl thleng hman turin Aihniara speed ngei mai chuan kan rum phei leh ta. Mahse maw! Mausen khaw pelhah chuan hliam kan tawk dawn tih reng kan hre si lo. Hlim taka kan tlan lai chuan, ngai teh, kan hma-ah chuan a Mosia Tuipuisen vuak chah dan ang chiah maiin lei vung a lo inthen phuk mai a, motor a len chuan a tha tho ve kan ti rilru. Mahse kan han bihchian nak chuan kawng lai tak chu keia motor sephung piangsual ang mai a hniam chen chun rep kang vah thei tur khawpin a lo pawng phei ruah mai a, engtin tak kal dawn i maw? Rep tan vah ai chuan tiin awn tei tawi tak maiin, a changtupa rilrua mitthla chungin ka han tlan phei ta a, mahse motor pang lamin eng a chhi ve si lo, a la thim viau bawk si, kawng thlang lam ko engtiangin nge ka hnaih tih pawh hmu thei lovin ka fimkhur phei da da lai tak chuan a ri ta hrawih mai, ka ding a, tlemin insiamrem deuh chungin ka kal leh a ri leh hrawih! Karei maw! Thla sarih leh a chanve chauha upa ka motor duat lai chuan hliampui a tuar ta ngei mai! Hun hi her let leh theih nise ka ti vawng vawng a ni. Engtiang taka hliam na nge a tawh tih pawh ka en ngam lo, ka en ngam hlawl lo! 30kms chuang daih kan tlan hnu Ramlaitui khaw daiah zunram kan thiarin ka en ngam ta chauh a....ka duat lai chuan hliam a lo tuar ngei e, mahse a nih tur ang a ni zo vek tawh si, chet chhiat vawihnihna chu.

‘Khawchhe eng iau uau leh nau tap meng ker kur chuan an daih rei duh’ an tih ang maiin ruah a tla cherh cherh reng nileng thak a. Harsatna tawk tawh lo tura inngaiin, rilru helhkamtu nei reng chung siin kan tlan leh ta vang vang a, kan tluang ta viau e. Aizawl pawh dar 9:30am ah tal chuan thlen theih kan la inbeisei avangin kan speed pawh a sang tha leh lawh viau mai. Mahse, ni e, mahse, Aibawk kan tlan pel chiah chu kawngko leivung thahnem tak mai chuan intithunei fahranin kawng a lo hnawh hmuk mai. Han hmeh zeuha thlawk mai thei kan nih loh avang chuan min dang ta! Duh loh rai an sawi ang maiin kan tum ta bur bur mai! Tihtheih lah kan nei der si lo. Dar 10 meeting nang hman tura hmanhmawh kan ni tih reng an hre si lo. Engtia rei nge min dan dawn tih a hriat loh avangin Aizawl pan tum chuan Aibawk lam hawi lawi siin kan kir leh ta vuah vuah a, pumpui lam hnawh puar ten tawnin kan thawk phei leh ta. Motor haithei chuan rei tawk a beih hnuin chhun dar 12:30 chuan kan chhuak thei ta hlawl mai, a vawithumna chu.

‘Engtik hunah pawh thleng ila bungrua lak tur a awm tho kha Office lamah chuan kan tlang hrim hrim dawn nia’ ti chungin kan thaw phei leh ta fia fia mai. Tluang taka kan kal chuan kan tlai chhe lutuk lovang chu tiin beiseina sang tak kan nei a, mahse, (mahse leh bawk chu!) Muallungthu daiah chuan kawngko a lo hek leh huam mai. Motor haithei bawk chuan thutchilh mahse a rawn tlak belh reng mai bawk si. Hmanhmawh tak chungin darkar dawn chu kan han thu khawmuang leh a. Kan kal theih veleh chuan lukhum eng khum chuan “Chak takin tlan fua rawh u!’ tiin min hui kal a, kawngchhia leh khuar a sawi theih loh, motor dim a ngaihtuah theih bawk loh. Kan kal tlang lai takin a rawn chim leh ang tih hlau chungin Pengleng speed ngei mai chuan kan ri phei ta bur bur mai! Kan chhuak ta, thaw a veng zing mawlh mawlh teh e! A vawilina chu.

Tunah zet zawng Melthum khaw dai leimin pawhin em ema tiin zah a lo ngai ta hlauh a, chawhnu thlang her dar 2:30 vel chuan kan nih ang angin office lamah chuan kan inkhalh thleng hram a, motor chhungah inthlakin ka inhuih thuak thuak a, meeting na hmunah chuan ka tek lut ve ta nawk nawk a. A tlai ber ka ni chiang ngei mai!

Chawl hman kan ni lova, muang thei lah kan ni hek lo. A tuk Inrinni-ah chuan let phei leh ngei kan ngai a, kawng lam pawhin zah a lo ngai ang a khati teh hrep kha chuan kan khawsa tawh lovang chu tiin chhun lai tak chuan kan chhuak phei leh ta a. Amaherawhchu, eng anga nasa zawk nge kan tawn dawn tih reng kan hre si lo. Kal lama min dangtute chu an lo then fel tawh avang chuan kan hlim phei rilru hle a ni. Mahse Thenzawl thlen hma, Sailam peng atanga 5kms velah chuan motor lo in tlar zui mai tih ral atangin kan va hmu a, ngaih tha lem lo tak chuan kan pan phei a, hlauthawn ang ngeiin a mak a mak a tamin kawngchhak lam chu a lo min niin.....Huiha! ninawm leh dawn mang e! Motor bansei chi tan pawh zankhua pawh a paih sen loh tur khawp niin ka hmu a, chawhnu dar 3 a ri tawh bawk si. Nupui fanaute biakpawh kan tum, signal erawh a awm si lo! Signal zawngin kan tlan let leh. Chutah chuan alawm mi(sual) pathum Saitawk, Ku Muanga leh Kawnga kan hmuh tak ni. Anni lah chu engmah an hre der si lo, hlim takin Lallianmawia hla ‘Lungphang reng reng suh aw, ka lo haw thuai dawn’ an rawn tithler duai duai a, an hlim fu lehnghal. Rampalailenga min hmu chu mak an ti kher mai, mahse kei chuan leimin ka kawhhmuh laia an hmel kha hmuh nuam ka ti zawk!

Tl;ai dar 5 velah chuan leihai motor pakhat a lo tlan ta vu vu a, khami tum ang reng a khatiang motor hmuh nuam ka tih kha a la awm lovang. Mizo tlangval zuan zang ang mai chuan a han bung nghal chat a, mahse a rik dan a dik ta lo. A ri tawp chut chut a, a insawi hluk hluk a, a che thei ta reng reng lo, beiseina beidawnthlak tak chu a va ni em! Hetah rampalailengah hian kan riak dawn, kan riak dawn chiang! Aw! engatinge Aizawlah khan kan cham hle hle loh! Inchhir a sawt si lo, let lehna tur a thui tawh bawk si. Phur lo zetin Sialsuk penga Hotel-ah zanriah kil turin Ku Muangate ho nen chuan kan inzui chhuak ta ngawt a. Chhum lah chu kan thinlung zin ang zet chuan duhthusamin a zing lehnghal. Chaw kan ei kham, tihtur a vang mange. Mahse pa remhria Saitawka tawngkam thiamna leh remhriatna zarah Sialsuk dawr nei nula rim tur kan hmu hlauh a, hun rei tak hnuah thingpui sen hang dawmin nula kan rim leh ta! Kan rim chiang a ni. Hemi tuma Ku Muanga kuva ei hnem tum zia kha! Rs 100 man a lei a, a inthiam lo deuh nge ni, tlem azawng min lei chhawntir leh lawi a. Leng hnar ar khuanah ramhnuaia riak tur chuan kan thawk chhuak leh ta them them a, tha a za lo ngei mai. Rem leh rem lovin motorah kan mu a, mumang a tha mawh khawp mai. A tuk zinga mi toothpaste hmansaka ha kan nawh ve nawk nawk hnu dar 8:45am vel chuan kan chhuak thei ta hram, a vawingana chu.

Sunday zing a ni tawh a, Thenzawlah kan inthun puar hnu chuan kan ding leh ta nal nal a, harsatna tawk tawh lo turin duhthu kan sam phei mawlh mawlh bawk a. Duhthusam erawh a thleng dik vek thei lo a ni tih tichiangtu kan tawng leh ta, a va ninawm zozai tak em! Sekhum daiah chuan leiminin duh lo chung chungin min dang leh ta! Ni a sa tha vawl vawl bawk si! Heiha! Huiha! minute 45 zet kan sakuh ser nghah leh ta chawrh chawrh a, kan tlang ve leh ta mial, thaw a veng nawn leh huai bawk, a vawirukna chu.

Taxi pakhat lang tur hmanhmawh em em nen chuan Formula 1 kan khalh ta emaw tih mai tur chuan ramhuai speed ngei maiin kan duk phei leh ta char char a, Sunday chawhnu programme ka neih hre ranin nang hman ngei tur chuan kan thawk phei leh ta. Haulawng kan thleng, Truck lian pui pui a lo ding khup, kan hlauthawng rilru tan, mahse muang thei kan ni lo, kan tlan zel. Mausen khaw thlen hma, ka motor hliam tawhna hmun pelh hnu chuan, kan hmuh chak loh ber mai leimin chu kan hmu leh ta, kawngah a khat hmuk mai si. Aw Lalpa leh! Dawn lamah i kual mai ang u tiin kan let leh a, chulamah pawh chuan kaw tha hreuh tur reng a lo awm si lo. Zotuitlang daiah rinawm takin leimin chuan kawng a lo luah hmuk mai si a, kal tlang reng a lo phal si lo. Motor haithei lo awm lah chu a ke puncture avangin a la che thei der lo zui. Thu a tawp e lumam! Haulawngah let leh a ngai. Chutih lai chuan kan kalpuipa Vawksa hring hawn chuan rim a rawn nei tan a, 2kgs lai a ni si. Vawksa uih rim leh kawng chhia avanga tan chu a inhmeh lo teh e! Engpawhnise, hmanhmawhin awmzia a nei love tiin a uih chhiat zual hmain Vawksa chu kan han rep leh rih a. Kan rep rimtui zawh chuan Lunglei DC hmalakna avangin kawng chu a tlang ta hlauh mai. DC hian keini min ngaih pawimawh vanga Officer thenkhat rawn tir emaw ti a, kan lawm kan hawi champ lai chuan keini ve mai vang a lo ni hauh lo tih kan hmuchhuak leh lawi a. Truck lo ding khup kha buhfai leh oil phur an lo ni a, chung buhfai leh oil tam chuan Lunglei leh khawthlang lam mipui an lo tam tawh si a, tlangtir ngei turin hma a lo la lo ni zawkin, an zarah kan tlang ve ta hlauh zawk a, kan lawm teh e. A vawisarihna chu.

Khuain zah a lo ngai thei hlauh a, em ema min tihpui deuh a ni ngei ang harsatna kan nei zui ta lo. Tichuan Inrinni chhuna Aizawl chhuahsan chuan Lunglei chu Pathianni tlai dar 5 velah TLUANG TAKIN kan thleng ve thei ta, a va lawmawm teh hram em!

A hunlai chuan tum viau vuau mah ila, a hnua han sawi leh chuan kan keh hei hui leh ta lawi si a nih hi!

Chhngtinin Inkawmngeih Kan Mamawh

He thu hi Dt 27th January 2011 zinga tihchhuah tura Radio a ka thusawi a ni.A ngai ngaiin ka han tar chhuak a ni e

Chibai ule. Chhungtinin inkawmngeih kan mamawh - tih thupui pawimawh tak kan ngaihtuah ho dawn a ni a, mahni chhungkaw dinhmun ngaihtuah chunga ngaithla theuh turin ka ngen nghal che u a ni. Chhungkua hi kan inanglo khawp mai a, chhungkua inkawmngeih tak an awm laiin, chhungkua inbe hlei thei lo, ro pawh rel tlang hlei thei pawh an tam awm e. Hnam hrang hrang chhungkaw dinhmun zuk chik a, eng dinhmunah chiah nge an din tlangpui tih rawn sawi chhuah ka tum hran lova, Mizo chhungkaw dinhmun tlangpui ka thlirna zawn atangin kan mamawh leh tih tur pawimawh ni a ka hriatte ka rawn tarlang mai dawn a ni. Chhungkua a mi hrang hrang - Pa, nu leh fate hian mahni zawn theuhah tihtur leh pawimawhna kan nei theuh a, Pathianin min chhungkua min din dan hi a ropui takzet a, inhmangaih tawna in tanpui tawn tur kan nihna hi chiangin zawm theuh ila chhungkaw hlim kan ni mai dawn a lo ni.

Chhungkua kan hlim tlana kan inkawmngeih tlan theihna tur atana hriat tur pawimawhte heti hian i ngaihtuah tlang teh ang u.

Ngaihtuah a Ngai Ta e.

Mizo hnam hi a naupan leh upat thuhla-ah hian sawi thiam phak piah lam thlengin inhnial theih tak a ni ang. Kan History lah hi kan han chiang lo lulai bawk si a. China ram atanga lo chhuk kan nih erawh chuan hnam naupang kan ni hauh lo thung ang le. Mahse, zir tur ngah tak hnam kan nih erawh a chiang.

Ram hrang hrang TV channel han hmet kual ila, Mizote anga zum zuk leh ti cheih cheih hi an vang pharh mai. Kan hnaivai lawka Vai naupang hote takngial pawh hi an zak lo theiin Mizote ngawt ai chuan khawi hmunah pawh boruak an ngam viau zel. Keini erawh chu puitling pawh naupang pawh stage-ah item eng engemaw han nei ila, zak hmel leh inrintawkna nei lo zet hmel kan pho lang a; kan nula tlangval lam chhuak ngam tawh chin ngiang pawh an taksa chiah lamin an tum hmur mai thinte hi a va hmuhnawm loh em!

Thlalak nise, nui sang hmel pua thla la kan vang bawk si, Zairum bula a huai zawk thlun ang maiin kan meng rum ul hlawm a. A hunlaia thil tihtur ti lova, a hun loh laia ti leh si pawh kan ang e.

Sap ngaihsanna kan thanlenpui a, ' Sai a chak ber a Mingovin thil an tithei ber' tih rilru kha kan la pu emaw ni teh chek ni. Sapho tih chu thaa kan ngaih ngawt thin hian min tikhawlo tep tawh niten ka hre rum rum thin. Sapho mai bakah hnam dang changkang deuh emaw foreigner emaw en sanna rilru kan pu tlangpui nia kan hriatna hian min tihah thin. Kan hnamah lungawi ila, eng hnam pawh hian an vun rawng hnuaiah hian 'thisen' an nei ve theuh tho a nia. Kan thisen rawng hi a inang theuh asin.

Sawi tur a tam, mahse a sei luat hmain heti hian titawp mai te'ng.

Inrintawkna neih a, a hun leh hmun ang zela insiamrem thiam tur hian kan chhungkua leh khawtlang kalphung hian a zir lo hrim hrim em ni ang? A khawilaiah hian nge siamthatna hna kan thawh tak ang le?