Thursday, June 3, 2010

THALAITE NUN HRUAIBO THEI - NGAIHSAN DIKLO

Tunlai thalaite nun hruaibo thei thil ngaihsan dik lo chungchang kan ngaihtuah ho dawn a ni.Khawvel a lo thang zela thiamna finna a lo pung zel a, kan khawhawi a lo zauvin khawvel pum mai pawh hi khaw te tak te ang lekah a ngaih theih ta.Hun rawn inher zelin thiamna chhenfakawm tak tak a rawn ken rual hian thil thalo tam tak a rawn paipawn tun bawk a ni.Khawvel danglam chho zelin a khawih ber leh a chhe zawng emaw a tha zawng pawha nghawng a neih nasatna ber chu ‘thalaite’ an ni.Tun hi Thalaite khawvel a ni kan ti fo thin tak nain a chhe zawnga a kal hlauh chuan thalaite hi chhiatna thlentu an ni mai dawn a ni.Nun insiam lai, tha chak lai leh thil zir chak hun lai a nih avang hian thalaite nun hi fimkhur pui a ngai em em a ni.

Tleirawl/rawlthar an rawn nih chhoh atang hian duh leh ngaihsan zawng an la na em em a, an ngaihsan tawh vekah chuan a dik a dawk thlu mang lova ngaihsan bur, pathian biaka biak deuh thaw hial pawh an nei thin a ni.Chuvangin a that lohna ngaihtuah lem lova thalaiten kan duh zawng kan ban huam mai thin hian chhiatna nasa tak min thlen thei a ni tih kan hriatreng a tul a ni. Tunlai thiamnain a rawn kenchhuah Television,mobile phone leh internet hmangin kan khawvel pum kalphung kan lo hmu thei a, London kawtthlera sap nula tlangval khawsak zia thlengin he kan ram kilkhawr takah hian kan la lut zung zung thei a ni.Thil tha tam tak khawvel hian rawn her chhuak zel mahse thiltha lo, kan nun leh khawtlang nun atan pawh him lo, tam tak a awm avangin kan fimkhurna tur kawng hrang hrang i han thlir ho ang u hmiang.

Media hmanrua - Computer, mobile phone leh internet te hi kan hmang thiam chiah em? :
Mi tam takten tangkai takin an hmang thin tih kan hre na hian keini lam hian engtinnge kan hman thin le? Thalaite hi khawvel ningkhawng kan hriat chak em avang hian hun reilote chhungin Computer pawh kan nitin nunah a bet nghet tawh hle a ni.Computer avang hian mi tam tak an hausak phaha, hnathawh tichaka tifelfaitu niin eizawnna atan a hmang kan tam hle tawh a ni. Hetih lai hian duhzawng leh awhzawng ngah em em thalai tam takin a hlutna leh tangkaina anga hmangchhuak thei tur pawh ni silovin changkanna leh mite ngaihsan hlawh duhna rilru atang ngawta computer neih kan duh thin hian kawng tam takah hlawkna aiin chhiatna min thlen zawk thei a ni. Miten hnathawh nana an hman kha thatchhiat nan kan hmanga, khawl changkang pui pui thunun nan leh ram venhimna atana an hmanrim ber mai kha tlaivar dawn dawna games khelh nan,milem dukdaklo dahkhawm nan leh inlak changkan nan kan hmanga chu chuan kan nun a tha lo zawngin a hruai nasa thei hle a ni. Games leh film dukdaklo en nana kan hman nasat lutuk chuan mit hian a tuar em em mai bawk a, TV te angin hla deuh hlek atangin kan en bawk si lo.Computer hi incheina a ni lova, intih changkanna chi pawh a ni hek lo.

Mobile phone mawlh mai hi thalaite nunah a va lut nasa tak em!Kum 2004 kumtir lam khan Mobile phone hian Mizoram a rawn lut ve chauhva, kum 4 erh awrh chhung hian min luhchhuak hneh hle mai.Khawi hmunah pawh ken chhuaha inbiak pawh nan leh thuthawn nan a hman theih avang hian tangkai zawng a tangkai nameuh mai.Amaherawhchu, a siamtu lam company ten an hlawkpui theih lehzual nan inbiak pawhna atana hman tur mai bakah music lam atan te,thlalak nan te leh milem eng eng emaw en theih nan te hmanrua an han dah belh a, chu chuan thalaite min hip nasa lehzual hle a ni.

Mobile phone chu incheina ang hialah kan ngai tawha, thawhchhuah nei miahlote pawhin a tha tha humchhuah kan tum ta theuh mai zawng a nih hi. Inbiakna hmanrua anih anga inbiakna atan chauhva hman mai kan duh tawk ta lova, a changkang lehzual kan intihhmuha neih chhun chhun pawha lei kan ngam mai zel hi zawng a uchuak lam hle tawh a ni.Hetianga neih thinglung khawng pawha nawmchenna lam hawi thil kan lei ngam mai zel hi kan hnamze tha lo tak chu a va ni em!Hman deuh khan Kolkatta-ah India ram pumpui huapa thiltihnaah ka telve hlauhva chuta ka mitla tak mai chu India hmarchhak lam atang lo kalte kha kan mobile handset leh kan bag a changkangin a nalh ber mai kha a ni. Tunlaia lar, tha lo ka tih em em si chu mobile phone hmanga milem tha lo tak tak kan inthawn kawi thin hi a ni. Milem thenkhat phei chu dawta midang tih mualpho theihna awlsamte a ni a, inthawnchhawn a awlsam avangin a darh chak em em mai si a.Thiamna leh changkannain khawvel a hrut mek laia a hmang tangkaitua lo tan hi kan tih tur chu a ni, mahse kan hman thiam loh chuan changkanna hi anchhia, kan nun hruai khawlo thei thil lian tak a ni.

He khawvel khawkhat ang leka kan awm tawhna(global village)ah hian dawhkan atangin he khawvel pum awmdan kan hmuin khawvel lehlam ami te nen pawh awlsamtein kan inbe pawp zung zung ta. Khawvel a thil thleng zawng zawng deuh thaw luan khawmna Internet hmangin khawvel chanchin kan inhre pawpa,ramdanga an thil zawrh pawh mahni tap chhak zawl atangin a lei theih ta zel mai.Amaherawhchu, he malsawmna pawh hian anchhia chu a rawn keng nameuh mai.Thil tangkai atana hmang si lovin hun khawhralna mai mai atan hmangin, chat nan,milem tha lo pui pui en nan kan hmanga, changkang si lovin changkangah kan inngaia, thatchhe tawk lekin kan changkanga, thawhchhuah nei si lovin mahni phu tawka nun kan tum leh silo.Thil tangkaite hi tangkai a hmanve kan zir hi a hun tawh tak zet a ni.

Tun laia kan thalaite rawn hruttu thlipui chak tak pakhat, upa lam deuh chuan a awmzia pawh an hriat meuh loh tur chu ‘EMO’ an tih ho nun hi a ni. Hei hian kan khawpui ber Aizawla thalaite nun a rawn sawi nghing nasa hle tawh a, Lunglei thalaite pawh he hri tha lo tak hian a man tan tawh a ni. Emo kan tih hi anihna takah chuan music kalphung chi khat a ni mai a.Kum 1985 hnu lam khan USA a Washington DC khawpui atangin Music chi khat kalphung danglam deuh atanga rawn irhchhuak chho zelin emo music chu a bikin tleirawl/rawltharte zingah a tla na chho hle a ni.Tunlaiah chuan ‘emo’ tih chu a music lam ai mahin incheina leh nunphung a lantir a ni tawh zawk mah a ni. Kekawr tight tak hain, an sam ngil sei tak chu an mit hliah deuh thawin veilamah emaw ding lamah emaw an hui phei a,T-shirt emaw kawr ban tawi tight tak hain, canvas pheikhawk emaw pheikhawk dum emaw an bun deuh ber thin.An nun awmzia takah chuan mahni inngaihsanna, chhungril nun phurna maksak(emosional) tak leh zakzum tak angin an lang a, amaherawh chu nguina, mahni intihnat duhna leh intihhlum duh hialna rilru pawh an pu thei a ni.An landan avang hian sex lam pangah pawh leilung dan kalphung baka che duh hial anga ngaih theih an ni.

Emo music ngaisangtute, emo ho tia sawi maitheihte hi sawi tawh ang khan inchei dan hrang nei leh chhungril nun pho langsar (over sentimental) tak an nih avang hian music dang ngaisangtute huat pawh an hlawh phian a ni.NME magazine-in hmeichhe pakhat Hannah Bond inawhhlum nachhan chu emo music hian mahni intihhlumna lam a sawimawi vang niin a tarlanga emo fan te erawh chuan an helh hle thung a ni.Russia ramah chuan emo website te chu thunun tur leh school leh sorkar building chhungah emo style lalut lo turin an ram rorelna In lian Duma ah hial sawi ho ni.Emo hote nun hian khawtlang nunphung kalh zawnga chetna te, ngui em emna te leh intihhlum hial duhna a thlen thei a an ngaih vang a ni.

He emo culture hi thalai nun hrut mektu a nih avang hian thalaite kan fimkhur a ngai hle a ni.engnge a tobul leh nunphung hrechiang si lova, a pawnlam landan mai atanga kan lo bawh ve huam a nih chuan kan tisual palh ang tih a hlauhawm takzet a ni. Mizo thalaite hi, a bik takin, thil thar leh dangdai hi kan bawh chak em em a, chu chuan kawng dik lovah min hruai thui thei hle a ni. I fimkhur ang u.

Mi lar (celebrities)ngaihsanna leh lar chakna hian kan awmdan nasa takin a sawinghing thei bawk a ni.Mi larte thiltih that lamte, tanpui ngaite tanpuina kawnga an inhman dante leh hlawhtling tura beidawng duh lova nasa taka an beihna lam kan entawn thei a nih chuan thil tha tak a ni dawn a ni.Amaherawhchu,kan nunphung han en hian chutiang lam entawnna chu a lang tlem takmeuh a ni.Mi larte inchei dan leh an nunphung zalen tak mai chu entawnin kan phak lo chung chung pawhin an tihdan zawm ve hram hram kan tum thin na hian kawng tha lo zawkah min hruai fo va, kan khawtlang nundan thlengin a chawk buai thei a ni.An hair style, an thawmhnaw hakdan leh an duhzawngte TV tangtein kan lo hmu ve a, kan entawn nghal a.A changkang nia kan hriat tawhah chuan ui leh ren reng kan nei tawh lo.Anni chu sum leh pai lamah harsatna an nei lova,an duh an leia, an duh an hralh leh mai a,an tan thil buaithlak a tling pha lo a ni.Keini erawhchu thawhchhuah nei mang lo thalaite kan ni a, nu leh pate thawhchhuah ringin cheng sang tam man kan lo awt ve a, chhungkaw budget a buai zova; a nei fate’n lo tithei pawh nise a rethei deuh fate’n kan sum neih leh neih loh kan thlu tawh thin si lo hian buaina tam tak min thlen thin a ni. Kan duh ang kan neih hleih theih si loh avang hian beidawnna min thlena, chu chuan chhungkuaa hlim lohna leh khawtlangah hial pawh tui tlaklohna min thlen thei a ni.Chuvangin thalaite hian rilru nghet pu a,tum fel tak kan neih hi a tul ta hle a ni. Kan mi ngaihsan zawngte- zaithiam anni emaw Filmstar an ni emaw an hlawhtlinna ler atanga lo entawn mai lovin hlawhtling tura nasa taka an beihna lam kan entawn zawk a tul tawh tak zet a ni.

Thalai kan nih chuan mite’n min hria se, min ngaisang se, tih duhna rilru kan nei lian hle a ni.Hemi avang hian kawng awlsam leh diklo kan zawh palh ang tih a hlauhawm hle mai.Lar duhna rilru lian tak kan pu a nih chuan, chu chuan min kaihruaia, taima taka beih ngar ngarna lam aiin awlsam tak leh beih lutuk ngai lova larna kawng zawh mai kan chak thin. Tunlaia Mizoram a kan uar em em reality show, a bikin zaithiam thlannate hian thalaite rilru a luah hneh hle thin mai.Reality show hi ka sawisel ni lovin thalaite zawk hi kan fimkhur a ngaiin ka hria.Kan ram chhungah na na na chuan hetiang show atanga lar hi a kawng a awlsam khawp mai.Amaherawhchu, kan rilru lam a inpeihin lar hi kan dawl zo tak tak em tih kan ngaihtuah tel a ngai bawk a ni.Mi tam tak lar nia inngaiten an nunphung thlenga thlak danglamin, an nun mawi tak thin kha an hloh zo thin,a pawi tak tak a ni.Lar ta riauva inngaihna avanga an tlin baka khawsak tisang ta ngawtte an awm thin.Mi lar chuan thawmhnaw man to chi hrang hrang a ngah hle tur nia ngai tlatte kan tam tawh awm a nia.Eizawnna tlaka kan talent-te kan tihpun thiam zela, mahni intodelh mai ni lova chhungkaw chawm thei hiala kan thawhrim a ngai zawk a ni.

Engpawhnise, nu leh pate pawhin thalaite nun hi an venpui a ngai ka ti hle a, kan thalaite, tleirawl/rawltharte thil duhzawng leh tuipui zawng hi a him leh him loh kan ngaihven pui a ngai a ni.Kan fate mobile handset leh computer-ahte hian engnge awma, a thalo zawnga an nun kuaiher thei thilte a awm leh awm loh kan enpui a ngai a, an nungchang kan thlithlai ngunin,an thiante atang pawhin an nunphung kan zir a ngai takmeuh a ni.Chhungkaw nun hi khawtlang leh ram kalphung thleng sawi danglam thei a ni si a.

No comments:

Post a Comment